CIERNO

1. Józef Gaszyński

Nagrobek Gaszyńskich w Ciernie

Na cmentarzu w Ciernie, blisko bramy wejściowej, grobowiec w ogrodzeniu z rur żeliwnych. Wejście do grobowca nakryte płytą żeliwną z napisem:
† / GRÓB / RODZINY / GASZYŃSKICH

Dalej, na postumencie i trzech ozdobnych stopniach, postawiony nagrobek w formie zdobionej żeliwnej kolumny zwieńczonej krucyfiksem na kuli. W podstawie nagrobka tablica z napisem:
† / Ś. P. / ALEKSY GASZYŃSKI BYŁY DOWÓDCA 2GO PUŁKU / KRAKUSÓW KAWALER KRZYŻA LEGIJI HONOROWEJ / URODZONY w 1794 R. ZMARŁ w 1872 R. / BARBARA z BYCZKOWSKICH GASZYŃSKA / PRZEŻYWSZY LAT 72 ZMARŁA w 1883 R. / JÓZEF GASZYŃSKI W OBRONIE OJCZYZNY w BITWIE / POD MAŁOGOSZCZĄ ŚMIERTELNIE RANIONY / ZMARŁ 3 PAŹDZIERNIKA 1863 R. / MARYA z GASZYŃSKICH JEŻEWSKA PRZEŻYWSZY / LAT 54 ZMARŁA D. 22 LIPCA 1897 R. / MIECZYSŁAW GASZYŃSKI PRZEŻYWSZY LAT 58 / ZMARŁ D. 15 LISTOPADA 1908 R. CZEŚĆ I PAMIĘĆ / NAJLEPSZEMU I NAJUKOCHAŃSZEMU MĘŻOWI I OJCU POZOSTAŁA / ŻONA I DZIECI PROSZĄ O WESTCHNIENIE DO BOGA

   Z Ciernem związana jest ziemiańska rodzina Gaszyńskich. Aleksander, właściciel majątku, brał udział w powstaniu listopadowym. Jego obaj synowie walczyli w powstaniu styczniowym:

- Franciszek był porucznikiem w oddziale Kurowskiego, po wyleczeniu ran otrzymanych w boju - pracował w organizacji cywilnej powstania.

- Józef Gaszyński, raniony pod Małogoszczem, zmarł z ran i pochowany został na miejscowym cmentarzu razem z ojcem.

   Ks. Ignacy Mazurkiewicz w Księdze Zgonów Parafii Cierno zapisał iż 3 października 1863 roku:
... umarł Józef Gaszyński Katolik lat dwadzieścia jeden mający stanu wolnego syn Aleksego i Barbary małżonków Gaszyńskich w Ciernie urodzony, oficer powstańczego wojska polskiego w skutek ran otrzymanych w walce pod Małogoszczem ... [akt nr 11/1863].

   Blisko 500-osobowy oddział Chmieleńskiego 22 września 1863 r. pod Ciernem toczył krwawy bój z Moskalami. Przebieg walki podał W. Przyborowski (Z. J. Sulima Wspomnienia ułana z 1863 roku):
... Chmieliński tymczasem wywiódł swą piechotę z lasu na równinę, rozciągającą się między Ciernem a Jędrzejowem i rozrzuciwszy tyralierów, rozpoczął jeden z najkrwawszych bojów w historii powstania. Prażony kartaczami i granatami cofał się w żelaznym porządku krok za krokiem ...
   Około południa, po marszu w którym Chmieliński uszedł nie całą milę, nieprzyjaciel wstrzymał się na pobojowisku zasianem literalnie trupami powstańców, Moskali i koni. Krew strumieniami po bruzdach płynęła ...

   Po bitwie na cmentarz w Jędrzejowie zawieziono zwłoki 13 powstańców. Natomiast na cmentarzu w Ciernie pochowano jednego żołnierza rosyjskiego i jednego powstańca, co potwierdza zapis w Księdze Zgonów:
... umarł Roman Mater Katolik stanu wolnego lat dwadzieścia sześć mający, oficer powstańczego wojska polskiego w skutek ran w bójce pod Ciernem otrzymanych ... [akt zgonu nr 10/1863]
   Do czasów obecnych nie zachowały się ślady tych pochówków.

góra strony

2. Krzyż w Ciernie pod Cacowem

Krzyż w przysiółku Cierno pod Cacowem

Przy okazji budowy nowej drogi łączącej Cierno - Żabieniec z przysiółkiem Cierno pod Cacowem, ze składek mieszkańców został postawiony okazały krzyż.

Na poboczu szosy, na betonowym fundamencie, w wygrodzeniu łańcuchem zamocowanym na 6-ciu słupkach z rurek stalowych, został wykonany mały kopczyk z głazów zespoinowanych cementem. W takiej kamiennej podstawie postawiono krzyż z rur stalowych z postacią Chrystusa ukrzyżowanego. Pod krzyżem, na głazie, umieszczono granitową tabliczkę z wyrytym napisem:
MIESZKAŃCY WSI / CIERNO / pod CACOWEM / 2009 r.

W dniu 21 maja 2009 r. z udziałem władz samorządowych z wójtem Elżbietą Frejowską oraz licznie zebranych mieszkańców Cierna pod Cacowem, uroczystego poświęcenia krzyża dokonał ks. Marek Bębenek, proboszcz miejscowej parafii.

Krzyż został postawiony w intencji powstańców styczniowych, którzy w tym rejonie, pod dowództwem płk. Zygmunta Chmieleńskiego, w dniu 22 września 1863 roku stoczyli bitwę z wojskiem rosyjskim. Szkoda tylko, że te intencje, wyrażone przy święceniu krzyża, nie zostały trwale zapisane na stosownej tablicy przy krzyżu.

Informację wprowadzono 18.06.2009 r. korzystając
z sygnału, który przekazał Marek Godlewski

Bój kosynierów z piechotą wg. zagranicznej grafiki

góra strony

NA START

ostatnia aktualizacja: 3-01-2015 , 09:07